Bu Yazımızda Neler Var :
Her gece rüya görüyor musunuz?
Hayatımızın yaklaşık üçte birini uyuyarak geçiririz ve bu süre zarfında rüya görürüz. Neden rüya gördüğümüzü açıklamak için birçok teori mevcut, ancak araştırmacılar hala kesin olarak bilmiyor. Bazıları rüyaların sembolik anlamları olduğuna inanırken, diğerleri uyanık yaşamla ilgili olduklarına inanıyor.
Bilim insanlarının bildiği bir şey varsa o da hemen hemen herkesin her uyuduğunda rüya gördüğü ve bu rüyaların büyüleyici, heyecan verici, korkutucu ya da düpedüz tuhaf olabileceğidir. İşte rüyalar hakkında bilinmesi gereken bazı şeyler.
Her Gece Rüya Görmek
Beyin tüm gece boyunca aktiftir. Ön beyin ve orta beyindeki beyin aktivitesi özellikle rüya gördüğümüz hızlı göz hareketi (REM) uykusu sırasında yoğundur.
Yetişkinler ve bebekler, hatırlamasalar bile, her gece yaklaşık iki saat rüya görürler. Aslında araştırmacılar, insanların genellikle her gece her biri beş ila 20 dakika süren birkaç rüya gördüklerini tespit etmişlerdir.
Hayallerimizin Çoğunu Unuttuğumuz doğrultusu
Neden Basitleştirilmiş Hayaller Kurduğumuza Dair 7 Teori var
Uyandıktan kısa bir süre sonra tüm rüyaların %95’ini unuturuz.
Rüyaların hatırlanmasının neden bu kadar zor olduğuna dair bir teoriye göre, uyku sırasında beyinde meydana gelen değişiklikler, hafıza oluşturmak için gereken bilgi işleme ve depolamayı desteklemiyor.
Uyuyan kişilerin beyin taramaları, hafıza oluşumunda kilit rol oynayan ön lobların, rüya görmenin gerçekleştiği evre olan REM uykusu sırasında inaktif olduğunu göstermiştir.
REM uykusu sırasında bazı nörotransmitterlerin, özellikle de asetilkolin ve norepinefrin seviyelerindeki değişiklikler nedeniyle de rüyalarımızı unutabiliriz.
Yine başka bir çalışmada, rüya hatırlama ile medial prefrontal korteksin (MPFC) beyin maddesi yoğunluğu arasında bir bağlantı bulunmuştur. Beyaz madde yoğunluğu daha yüksek olan katılımcılar daha yüksek rüya hatırlama bildirmiştir.
Rüyalar ve Renkler
Çoğu insan renkli rüya gördüğünü bildirirken, insanların yaklaşık %12’si sadece siyah beyaz rüya gördüğünü iddia etmektedir.
Rüya görenlerin uyandırıldığı ve rüyalarındaki renklerle eşleşen renkleri seçmelerinin istendiği çalışmalarda, insanlar en sık yumuşak pastel renkleri seçmiştir.
25 yaşından genç insanlar nadiren siyah beyaz rüya gördüklerini bildirmişlerdir. Ancak 55 yaşından büyük kişiler rüyalarının yaklaşık %25’ini siyah-beyaz olarak görmektedir. Araştırmacılar bu farkın çocuklukta siyah-beyaz televizyona maruz kalmaktan kaynaklandığını düşünmektedir. Bu fikir, 1940’larda insanların nadiren renkli rüya gördüklerini bildirdiklerini ortaya koyan daha eski bir çalışma tarafından da desteklenmektedir.
Erkekler ve Kadınlar aynı hayal yetisine sahip değildir
Araştırmacılar rüya içeriğinde erkekler ve kadınlar arasında farklılıklar bulmuşlardır.
Çeşitli çalışmalarda, erkekler kadınlara kıyasla önemli ölçüde daha sık silahlar hakkında rüya gördüklerini bildirirken, kadınlar erkeklere kıyasla daha sık kıyafetler hakkında rüya görmektedir.
Bir başka çalışma, erkeklerin rüyalarının daha agresif içeriğe ve fiziksel aktiviteye sahip olma eğiliminde olduğunu, kadınların rüyalarının ise daha fazla reddetme ve dışlamanın yanı sıra fiziksel aktiviteden daha fazla konuşma içerdiğini göstermiştir.
Kadınlar biraz daha uzun ve daha fazla karakter içeren rüyalar görme eğilimindedir. Erkekler diğer erkekleri kadınlardan iki kat daha sık rüyalarında görürler; kadınlar ise her iki cinsiyeti de eşit oranda rüyalarında görme eğilimindedirler.
Hayvanlar muhtemelen rüya görür
Birçok kişi, uyuyan bir köpek kuyruğunu salladığında ya da uyuyan bir kedi patilerini salladığında rüya gördüğünü düşünür. Kimse kesin olarak söyleyemese de, araştırmacılar çoğu hayvanın REM ve REM dışı uyku aşamalarından geçtiğine, dolayısıyla muhtemelen rüya gördüklerine inanıyor.
Ancak hayvanlar rüyaları insanlarla aynı şekilde deneyimlemeyebilir. Başka bir deyişle, görüntüleri hatırlamayabilir veya onlara bir hikaye eklemeyebilirler.
Rüyaları Kontrol Etmek
Lüsid rüya, hala uykuda olmanıza rağmen rüya gördüğünüzün farkında olduğunuz bir rüyadır.
Lüsid rüyanın, rüya içeriğini yönlendirebildiğiniz veya kontrol edebildiğiniz bilinç ve REM uykusunun bir kombinasyonu olduğu düşünülmektedir.
İnsanlar, lüsid rüyaların anımsatıcı indüksiyonu (MILD) ve duyularla başlatılan lüsid rüyalar (SSILD) dahil olmak üzere çeşitli teknikler kullanarak nasıl lüsid rüya göreceklerini öğrenebilirler. Bunlar sırasıyla beş saat sonra uyanmayı ve “Rüyamı hatırlayacağım” gibi bir cümleyi tekrarlamayı veya uyku ortamınızdaki uyaranlara (manzaralar, sesler, hisler) odaklanmayı içerir.
Tüm insanların yaklaşık yarısı en az bir lüsid rüya örneği hatırlayabilir ve bazıları sık sık lüsid rüya görebilir.
Negatif Rüyalar Daha Yaygındır
Araştırmacı Calvin S. Hall, 40 yılı aşkın bir süre boyunca üniversite öğrencilerinden 50.000’den fazla rüya anlatısı toplamıştır. Hall’un öğrencisi William Domhoff tarafından 1990’larda kamuya açık hale getirilen rüya anlatıları, rüyalar sırasında birçok duygunun yaşandığını bildirmektedir.
Anksiyete, stres ve bazı ilaçlar da dahil olmak üzere çeşitli faktörler rüyaların duygusal içeriğini etkilemektedir. Bir çalışma, iyi ve kötü kokular da dahil olmak üzere dış uyaranların olumlu ve olumsuz rüyalarda rol oynayabileceğini ortaya koymuştur.
Rüyalarda en sık yaşanan duygu kaygıdır. Genel olarak olumsuz duygular olumlu duygulardan çok daha yaygındır.
Kör İnsanlar Görsel Olarak Rüya Görebilir
Doğduklarından beri kör olan kişiler üzerinde yapılan bir çalışmada, bu kişilerin rüyalarında hala görsel imgeler deneyimledikleri ve göz hareketlerinin görsel rüya hatırlama ile ilişkili olduğu görülmüştür.
REM uykusu sırasında gören katılımcılara göre daha az göz hareketleri olmasına rağmen, kör katılımcılar görsel içerik de dahil olmak üzere aynı rüya hislerini bildirmişlerdir.
Rüya Görürken Felç geçirmiş gibi olmak
REM uykusu, istemli kasların felç olmasıyla karakterize edilir. Bu fenomen REM atonisi olarak bilinir ve uykudayken rüyalarınızı gerçekleştirmenizi engeller. Temel olarak, motor nöronlar uyarılmadığı için vücudunuz hareket etmez.
Bazı durumlarda bu felç, uyku felci olarak bilinen bir durum olan 10 dakika kadar uzun bir süre boyunca uyanıklık durumuna bile geçebilir.
Bu deneyim (Karabasan) diye adlandırılabilir, ama yinede korkutucu olsa da tamamen normaldir ve normal kas kontrolü geri gelmeden önce sadece birkaç dakika sürebilir.
Bazı Rüyalar Evrenseldir
Rüyalar genellikle kişisel deneyimlerden etkilenmekle birlikte, araştırmacılar bazı rüya temalarının kültürler arasında ortak olduğunu bulmuşlardır.
Örneğin, dünyanın her yerinden insanlar sıklıkla kovalanmak, saldırıya uğramak veya düşmekle ilgili rüyalar görmektedir. Diğer yaygın rüya deneyimleri arasında donmuş hissetmek ve hareket edememek, geç gelmek, uçmak ve toplum içinde çıplak olmak yer almaktadır.
kaynakça verywellmind